آشنایی با الکتروموتور و آموزش پلاک خوانی موتور الکتریکی
الکتروموتور یا همان موتور الکتریکی، یک دستگاه مکانیکی است که به وسیله یک جریان الکتریکی از طریق سیمهایی که در داخل آن وجود دارد، حرکت میکند. در ادامه شما را با موتور الکتریکی و خواندن پلاک الکتروموتور آشنا میکنیم.
موتورهای الکتریکی از سه قسمت عمده تشکیل شدهاند: استاتور، روتور و یک سیستم پایه که به طور معمول به صورت فلزی یا پلاستیکی است. قطبهای مغناطیسی در محور استاتور قرار دارند که با ولتاژ برق تغذیه میشوند. این قطبها یک میدان مغناطیسی ایجاد میکنند که روتور را به حرکت در میان قطبهای مغناطیسی عمودی و افقی تشویق میکند. در این فرایند، روتور تحت تأثیر قوانین الکترومغناطیسی قرار میگیرد و به حرکت در میآید.
موتور الکتریکی
موتور الکتریکی (Electric Motor) انرژی الکتریکی را به انرژی جنبشی تبدیل میکند. عمل عکس آن تبدیل انرژی جنبشی به انرژی الکتریکی است که توسط ژنراتور انجام میشود. الکتروموتورها را میتوان توسط منابع برق جریان مستقیم (DC) مانند باتریها یا یکسوکنندهها یا از طریق منابع برق جریان متناوب (AC) مانند شبکهبرق، اینورترها یا ژنراتورهای الکتریکی به حرکت درآورد.
پلاک خوانی موتور الکتریکی
دانستن اطلاعات پلاک الکتروموتور یا همان پلاک موتور الکتریکی بسیار مهم بوده و امکان خرید بدون نگرانی را فراهم میکند.
برای دریافت اطلاعات بیشتر کلیک کنید: پلاک خوانی گیربکس SEW
تعداد فازها: تعداد فازهای یک موتور بیانگر تک فاز و یا سه فاز بودن موتور بوده و بر روی پلاک موتور نگارش میشود.
تایپ موتور (TYPE): یکی از مشخصاتی که بر روی پلاک موتورها ذکر میشود، در این قسمت سازندگان موتورها اغلب نام تجاری یا کد محصول را درج میکنند که در آن فریم الکتروموتور نیز بیان میشود.
توان نامی (HP) یا (KW): توان نامی یک موتور، میزان توانی است که موتور در شرایط کار نامی خود میتواند به بار تحویل دهد. این توان با توانی که موتور از شبکه میگیرد، متفاوت است. توانی که موتور از شبکه میگیرد برابر مجموع توان خروجی موتور و تلفات الکتریکی و مکانیکی موتور است. این توان معمولاً بر حسب اسب بخار بیان میشود. (هر اسب بخار ۷۴۶ وات است)
یک کیلووات ساعت برابر است با انرژی مصرفشده دستگاهی با توان ۱۰۰۰ وات در مدت یک ساعت.
ولتاژ کاری (Voltage): روی پلاک موتور الکتریکی ولتاژ نامی سیمپیچها بصورت یک تک عدد یا ترکیبی از دو عدد مثلا ۲۲۰/۳۸۰ نوشته میشود. از روی ولتاژ میتوان حداکثر ولتاژ اعمالی به کلاف را پیدا کرد که از روی آن نحوه راهاندازی موتور (ستاره، مثلث یا درایو) مشخص خواهد شد. اگر ولتاژ درج شده بر روی پلاک موتور ۳۸۰/۶۶۰ باشد اتصال به صورت مثلث است ولی میتوانیم در استارت اولیه با ستاره موتور را راه اندازی و سپس با مثلث در مدار بیاوریم. در موتورهای ۲۲۰/۳۸۰ فقط اتصال به صورت ستاره است، مگر آنکه بخواهیم با اینورتر راهاندازی کنیم و فقط در دورهای پایین با آن کار کنیم.
نوع کار: این مشخصه با علایم S1 تا S10 نشان داده میشود که هر کدام از این حالتها بیانگر نوع کار و مدت زمان روشن بودن ماشین به طور نسبی است. (S1 بیانگر این است که موتور تحت بار نامی، در درجه حرارت پایدار و بدون وقفه کار می کند بدون اینکه از دمای مجاز موتور تجاوز کند.)
کلاس عایقی یا گروه مواد عایقی: این مشخصه بیانگر میزان استقامت عایقی الکتروموتور در برابر حرارت است. در حالت هایی که کلاس عایقی استاتور و روتور متفاوت باشد. ابتدا کلاس عایق سیم پیچ استاتور و سیم پیچ روتور ذکر میشود. کلاسهای عایق برای موتورها، کلاس B، F و H است که به ترتیب میتوانند دماهای ۱۳۰، ۱۵۵ و ۱۸۰ درجه سانتیگراد را تحمل کنند. این دماها به ازای دمای محیط ۴۰ درجه سانتیگراد بیان شدهاند.
جریان نامی (AMPS): جریان درج شده بر روی پلاک موتور متناظر با توان خروجی، ولتاژ و فرکانس نامی است. اگر فازها نامتعادل باشند یا شبکه دچار افت ولتاژ گردد، جریان از آمپراژ نامی موتور منحرف خواهد شد. جریان نامی موتور تعیینکننده کنتاکتور و دیگر تجهیزات مورد نیاز برای کنترل موتور خواهد بود.
سرعت نامی: سرعتی است که موتور برای کار با آن سرعت طراحی شده است. سرعت نامی یک موتور معمولاً بر حسب دور در دقیقه و یا rpm بیان میشود.
ضریب توان ( Power factor): اختلاف فازی که بدلیل خاصیت سلفی موتور بین جریان و ولتاژ ایجاد میشود را ضریب توان (کسینوسفی) گویند. این عدد بین صفر و یک تغییر میکند و هر چه قدر خاصیت سلفی موتور کمتر باشد این عدد به یک نزدیکتر بوده و توان راکتیو موتور به صفر نزدیکتر و موتور دارای راندمان بالاتری خواهد بود. این عدد را به صورت cosφ، PF یا P.F. نمایش میدهند.
نوع محافظت (IP): این مشخصه توسط حروف IP و دو عدد که به دنبال آن می آید مشخص میشود. عدد اول بیانگر میزان مقاومت موتور در برابر تماس و نفوذ اجسام خارجی است و عدد دوم نیز میزان مقاومت موتور در برابر نفوذ آب را مشخص میکند.
حداکثر دمای محیط: حداکثر دمایی است که موتور در آن محیط میتواند در شرایط بار نامی خود کار کند بدون اینکه به عایق موتور آسیبی وارد شود. این دما معمولاً بر حسب سانتی گراد میباشد.
نوع اتصال سیم پیچی استاتور: در موتورهای القایی سه فاز ممکن است سیم پیچیهای استاتور در داخل موتور توسط سازنده به صورت ستاره یا مثلث بسته شده باشند. در این حالت نوع اتصال بر روی پلاک موتور ذکر میشود.